به مناسبت مرگ دتمار کرامر، ناپلئون دنیاى فوتبال

دتمار کرامر که به "ناپلئون فوتبال" معروف شده، از آن مربیان تاثیرگذار فوتبال آلمان و حتى جهان محسوب مى گردد که از دانش فوتبالى او بسیارى از بازیکنان و حتى مربیان در سراسر دنیا از ژاپن گرفته تا یونان استفاده کرده اند.  

عکس دتمار کرامر با پوتین هاى بلند مشکى،‌ شلوار سفید، یونیفورم و کلاه مخصوص نظامیان فرانسه در ابتداى قرن نوزدهم میلادى، در حالى که دست راست خود را  بر روى سینه قرار داده، یکى از معروف ترین و به یاد ماندنى ترین عکس هاى این سرمربى آلمانى فوتبال مى باشد که در تابستان 1976 در استادیوم المپیک شهر مونیخ گرفته شده و به همین دلیل از آن زمان به بعد به دتمار کرامر لقب "ناپلئون فوتبال" اعطا گردیده است.

در تابستان 1976 دتمار کرامر به عنوان سرمربى بایرن مونیخ به تازگى براى دومین بار متوالى فاتح لیگ قهرمانان اروپا شده بود که در ماه دسامبر نیز قهرمانى در جام باشگاه هاى جهان به آن اضافه گردید. وى بین سال هاى 1974 و 1977 هدایت مونیخى ها را بر عهده داشت، در این دوران اوضاع بایرن مونیخ در بوندسلیگا چندان قابل قبول نبود، با وجود این اما مونیخى ها در اروپا تقریبا به تیمى غیر قابل شکست تبدیل شده بودند، تیمى که از یک مربى قدرتمند و با دیسپیلین بهره مى برد که رفتار خاصى شبیه به فرماندهان نظامى داشت و رقابت فوتبال براى او شبیه به میدان جنگى بود که در آن وى با اتخاذ تاکتیک هاى پیچیده سعى بر شکست رقیب خود داشت و بى تردید لفب "ناپلئون فوتبال" بسیار برازنده او بود.

از استراتژى هاى بارز دتمار کرامر براى پیروزى، بالا نگه داشتن سطح انگیزه بازیکنان خود در طول فصل بود و وى با رفتار خود به خوبى این مسئله را به تیم خود تلقین مى نمود، به طورى که قبل از بازى فینال لیگ قهرمانان در سال 1976 بازیکنان مونیخى با بیان این جملات به نقل از خبرنگاران سعى در آرام نمودن سرمربى خود داشته اند:"آقاى کرامر هیچ نگران نباشید، ما به فینال رسیده ایم که قهرمان شویم."

از لحاظ ورزشى سال هاى 1975 تا 1976 موفق ترین و درخشان ترین دوران حرفه اى دتمار کرامر به عنوان سرمربى بوده است، اما در حقیقت این دوره بخشى بسیار کوچک از بیوگرافى این معلم بزرگ فوتبال را تشکیل مى دهد، کرامر در چهارم آپریل سال 1925 در دورتموند به دنیا آمد و در سن نه سالگى به عضویت باشگاه فوتبال نه چندان معروفى در آن شهر در آمد. وى هرگز به بازیکنى فوق العاده در دنیاى فوتبال بدل نگردید، اما بعد از پایان جنگ جهانى دوم که کرامر در آن به عنوان یک چترباز  حضور داشت، پیشرفت واقعى وى در فوتبال به عنوان مربى با شروع فعالیت او در فدراسیون فوتبال آلمان غربى آغاز شد. الگوى دتمار کرامر در این زمینه سپ  هربرگر سرمربى تیم ملى آلمان و فاتح جام جهانى 1954 بود که کرامر همواره از وى با احترام یاد مى نمود، کرامر در خصوص هربرگر در کتاب خود با عنوان "روانشناسى فوتبال" که در سال 1995 منتشر شد مى نویسد:"سپ هربرگر از نبوغ و استعدادى فراوان در فوتبال برخوردار بود، او مى توانست همانند معلمى کارآمد همه اتفاقات دشوار ممکن در فوتبال را با مثال هایى عملى توضیح دهد."

دتمار کرامر سال ها به عنوان کمک مربى در تیم ملى آلمان دستیار سپ هربرگر و هلموت شون سرمربیان این تیم بوده و فرانتس بکن باوئر جوان در سال 1964 به اصرار وى براى اولین بار به تیم ملى آلمان دعوت شده است، از دتمار کرامر همچنین جملات فلسفى زیادى در زمینه فوتبال بر جاى مانده است:"در بازى فوتبال تنها دو مسئله مهم و حیاتى وجود دارد،‌ زمان و مکان. اگر مکان و فضاى کافى در اختیار داشته باشیم، در این صورت از زمان کافى براى آنچه که باید انجام دهم نیز برخوردار خواهم بود." در سال 1963 دتمار کرامر پیشنهاد شبکه تلویزیونى ZDF آلمان براى همکارى با بخش ورزشى این شبکه را پذیرا شد که این مسئله از لحاظ هربرگر سرمربى وقت تیم ملى آلمان بسیار ناخوشایند بود، اما دوران این همکارى تنها سه ماه طول کشید و کرامر بار دیگر به فوتبال بازگشت و به یکى از معلمین پرطرفدار فوتبال بدل گشت که از سوى فیفا براى آموزش روش هاى نوین فوتبال به بیش از نود کشور دنیا اعزام شد.

در سال 1960 کرامر براى مدتى در ژاپن به مربى گرى پرداخت، از سال 1967 وى بار دیگر از سوى فیفا براى آموزش فوتبال به شرق دور اعزام گشت، در بازى هاى المپیک 1968 نیز وى با تیم ملى ژاپن به مدال برنز رسید و در سال 1991 نیز کرامر هدایت تیم امید کره جنوبى را عهده دار شد. وى در خصوص زمان حضورش در فوتبال ژاپن گفته است:"من نمى دانم که آیا ژاپنى ها از من یاد گرفته اند و یا من از ژاپنى ها." در سال 1974 وى هدایت تیم ملى فوتبال آمریکا را بر عهده گرفت،‌در زمینه فوتبال باشگاهى نیز دتمار کرامر سرمربى پرطرفدارى بود، و علاوه بر هرتا برلین و بایرن مونیخ وى در سال 1978 هدایت آینتراخت فرانکفورت را عهده دار شد و بین سال هاى 1982 تا 1985 در بایرلورکوزن سرمربى بود، وى همچنین در تیم هاى سالونیکاى یونان، الاتحاد عربستان و تیم ملى عربستان  (1978 تا 1981) نیز از سابقه مربى گرى برخوردار است. در مجموع دتمار کرامر در سراسر دنیا با ترکیبى از روانشناسى و تمرین هاى خلاق و آموزش هاى نوینى که ارائه داده بسیار تاثیر گذار بوده است.

برخورد و چاره جویى او براى مشکلات شاگردان خود در زمین فوتبال نیز بسیار جالب بوده است، براى نمونه زمانى گرد مولر گل زن افسانه اى بایرن مونیخ و تیم ملى آلمان با مشکل گل زنى مواجه شده بود،‌در جلسه اى کرامر از مولر در این زمینه پرسید:"گرد، تو در سال 1967 در بازى مقابل کلن گل خود را چگوه به ثمر رساندى، سانتر ارسالى از کدام منطقه از زمین به تو رسید؟" گرد مولر براى پاسخ به چنین پرسشى مجبور به تفکر و یادآورى صحنه این گل که سال هاى قبل به ثمر رسانده بود، مى گردید که چنین مسئله اى از لحاظ روانى با بازسازى صحنه گل زده شده در ذهن مولر کمک بسیار بزرگى در حل مشکل عدم گل زنى وى داشت.

چنین روشى براى حل مشکلات روانى بازیکنان فوتبال در حقیقت یکى از روش هاى نوین در روانشناسى تربیتى محسوب مى گردد که در آن زمان از سوى کرامر استفاده مى شد و این سرمربى بزرگ همواره با یادآورى آن به عنوان"روشى براى متقاعد نمودن" تاکید خاصى بر اجراى آن داشت. سرانجام این معلم و روانشناس بزرگ دنیاى فوتبال پنجشنبه شب گذشته در سن نوده سالگى چشم از جهان فرو بست.

به قلم Erik Eggers از وب سایت آلمانى Spiegel

منبع