در جست و جوی پادشاه؛ فوتبالِ امروز و کمبود یک مهاجم «واقعی»

درخشش سوپر لواندوفسکی در نوک خط حمله بایرن طرفداران قدیمی و دقیق فوتبال را به سال های کمی دورتر برد. جایی که در نوک خط حمله تمامی تیم های بزرگ اروپایی مهاجمانی حضور داشتند که به معنای واقعی کلمه «مهاجم» بودند.  

هنرنمایی لواندوفسکی گرچه زیبا، ولی غریبانه بود. ناخودآگاه انسان به سال های کمی دورتر می رفت. روزگاری که مهاجمانی استثنایی درونِ باکس حضور داشتند. با این حال فوتبال مدرن امروز چندان با چنین مهاجمانی خوب تا نکرد تا رفته رفته شاهد کمرنگ شدن حضور آن ها درون باکس باشیم.مربیان رفته رفته روی به مهاجمانی «بیرونِ باکس» آوردند تا نسل مهاجمان گرسنه درون محوطه جریمه رو به انقراض رود. درخشش لواندوفسکی در هفته های اخیر اما بار دیگر نشانه های حیات مجدد این دسته مهاجمان را آشکار کرد. شاید زمان آن رسیده باشد تا فوتبال مدرن بار دیگر به حضور یک بازیکن گرسنه درون باکس، رای دهد.

به غلط در میانِ هواداران عامیانه فوتبال این فرضیه برقرار است که مهاجمان درون باکس صرفا مهاجمانی تک بعدی و غیر قابل انعطاف هستند در حالی که بررسی تخصصی و آنالیز دقیق نحوه عملکرد آن ها درون زمین دقیقا خلاف این مسئله را اثبات می کند. تاکتیک نویسان و مربیان فوتبال پایه مهاجمان درونِ باکس را به 2 دسته «Poacher» و «Target man» تقسیم می کنند.بررسی این 2گروه  نیاز به مطلب تخصصی دیگری دارد که علی الحساب در این مجال نمی گنجد. با این حال بسیاری از ویژگی های این 2 گروه از مهاجمان یکسان است و می توان آن ها را در یک گروه نیز مورد بررسی قرار داد. اگر تصور می کنید مهاجمان گرسنه درون باکس یک تمام کننده هستند که صرفا در انتظار رسیدن توپ و زدن ضربه نهایی قرار دارند، خواندن این مطلب می تواند راهگشا باشد.

 مهاجمانی همچون فیلیپو اینزاگی، رود ون نیستلروی، دیوید ترزگه، رائول گونزالس و یا در نسل فعلی بازیکنان روبرت لواندوفسکی تنها یک گلزن نیستند. آن ها ویژگی هایی دارند که بسیاری از مهاجمان پر زرق و برق فعلی دنیا از داشتن آن بی بهره هستند. من چنین مهاجمانی را «پادشاهِ فضا» می نامم.

جاگیریِ دل ربا

مهم ترین مسئله مربوط به جاگیری و پیدا کردن حفره هایی در فضاهای مختلف است. باور کنید اگر دقیق شرایط مهاجمان داخل باکس را رصد کنید، پی به زیبایی های خواهید برد که در هیچ پست دیگری پیدا نمی شود. برای آنالیز دقیق این مسئله رصد کردن حرکات لواندوفسکی از نسل فعلی این مهاجمان می تواند موثر باشد. Alex Trukan مربی فوتبال پایه ناتینگهام فارست معتقد است هیچ مساله ای برای یک مهاجم مهم تر از جاگیری و حرکت درست در میان مدافعان وجود ندارد. اولین تئوری مهمی که او مطرح می کند، حرکت و جاگیری مهاجم میان دو مدافع مرکزی حریف است. مسئله ای که باعث به وجود آمدن نوعی ابهام و سردرگمی میان 2 مدافع میانی حریف می شود. حضور متناوب در میان 2 مدافع میانی حریف و حرکت در میان فضاهای ایجاد شده، یکی از موثرترین جاگیری های مهاجمان داخل باکس محسوب می شود. اگر به بازی بسیاری از این مهاجمان دقت کنید، به راحتی این مسئله را در خواهید یافت. در تصویر زیر لواندوفسکی به خوبی در بهترین نقطه ممکن در فضای خالی میان 2 مدافع میانی جاگیری کرده است. نقطه ای که می تواند مدافعان حریف را در مهار او دچار اشتباه و سردرگمی کند تا در نهایت وی  در بهترین شرایط داخل باکس صاحب موقعیت گلزنی شود.
 

نکته دوم جاگیری در فضاهای کور است. یعنی نقاطی که مدافع حریف با توجه به موقعیت توپ، کمترین توجه ممکن را به آن داشته باشد. لواندوفسکی در تصویر زیر استادانه این مسئله را معنا می کند. به موقعیت توپ و جاگیری خارق العاده لواندوفسکی در نقطه ای که کمترین ارتباط ممکن با توپ را دارد، دقت کنید. چنین فضاهایی را تاکتیک نویسان فضاهای کور می نامند و از دیگر نقاط کلیدی برای جاگیری مهاجمان محسوب می شود. همیشه برایتان سوال بوده که چگونه به عنوان مثال رود ون نیستلروی تا این حد در موقعیت گلزنی قرار می گیرد؟ جوابش بدون شک در چنین حرکات و چنین فضاهایی نهفته است.
 

مکان درست، زمان درست

همه چیز برای مهاجمان داخل باکس، در همین 4 لغت خلاصه می شود: مکان درست و زمان درست. شما گرچه در نهایت گل های معمولی امثال فیلیپو اینزاگی، رود فن نیستلروی و یا دیوید ترزگه را می بینید، اما پشت این گل های به ظاهر ساده، مجموعه ای از حرکات، فضاسازی ها و جاگیری های خارق العاده قرار گرفته است که در نهایت به ضربه آخر ختم می شود. مجددا به صحنه زیر از لواندوفسکی دقت کنید که چگونه در جاگیری و فضا سازی برای خودش استادانه عمل می کند. به حرکت زیر تاکتیک نویسان «ایجاد فضای اضافه» می گویند. لواندوفسکی به خوبی با زمان بندی و گام های درستش، فضای خارق العاده و دید استثنایی به خود بخشیده و زمان کافی را در اختیار دارد تا به عنوان موج اصلی حمله پس از سانتر در باکس حریف با دید کافی و تمرکز کامل، حضور پیدا کند. مهاجمان داخل باکس با چنین حرکاتی است که همیشه خود را در بهترین موقعیت درون محوطه جریمه صاحب توپ می کنند. 
 

چنین حرکات استثنایی درون باکس و پشت باکس حریف در گذشته توسط مهاجمان نوک دنیای فوتبال فوق العاده زیاد اتفاق می افتاد. به ترکیب هر تیمی که نگاه می کردید، نمونه ای از این مهاجمان گرسنه وجود داشت. امروزه اما به سختی می توان چنین نمونه هایی را پیدا کرد.امروزه  تنها بازیکنانی همچون لواندوفسکی، ادین ژکو، مانژوکیچ و یا موراتا توانایی هایی مشابه بزرگان داخل باکس در گذشته  را از خود نشان می دهند. با این حال پس از درخشش خیره کننده لواندوفسکی و همچنین ظهور مارسیال با حرکات خیره کننده اش در فضاهای خالی، طرفداران قدیمی فوتبال امیدوار شده اند تا شاید مجددا شاهد حضور مهاجمانی گرسنه درون محوطه جریمه باشند.البته این که چنین اتفاقی در بازه زمانی کوتاه رخ دهد، قطعا دور از ذهن است...

منبع